କାରାଗାର ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ସେବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ,
ଓଡିଶା ସରକାର
ଶ୍ରୀ ମୋହନ ଚରଣ ମାଝୀ
ମାନ୍ୟବର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ
ସଂସ୍କାର ଏବଂ ପୁନର୍ବାସ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଉଥିବାରୁ, ପ୍ରଥମେ ଦୋଷୀ କଏଦୀମାନଙ୍କୁ ବୃତ୍ତିଗତ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ ଏବଂ ସେମାନେ ଯଥେଷ୍ଟ ଦକ୍ଷତା ହାସଲ କରିବା ପରେ ସେମାନଙ୍କର ସେବାକୁ ବଢ଼େଇ କାମ, ଟେଲରିଂ, କଳା କମାର, ବୁଣା, ଜୋତା ତିଆରି ଇତ୍ୟାଦି ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଆମେ ଓଡିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ, ପଲିଟେକ୍ନିକ୍, ଇଚ୍ଛୁକ ଏନଜିଓ ଇତ୍ୟାଦିଙ୍କ ସହାୟତାରେ ଆମର ଉତ୍ପାଦନ ୟୁନିଟ୍ଗୁଡ଼ିକୁ ଆଧୁନିକୀକରଣ କରିବା ଏବଂ ନିୟମିତ ବ୍ୟବଧାନରେ ବୈଷୟିକ ଶ୍ରେଣୀ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛୁ। ଓଡିଶାରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାର ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ଗୃହରେ ଉତ୍ପାଦନ ୟୁନିଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାରରେ କାରଖାନା ୟୁନିଟ୍ ବ୍ୟତୀତ ଆମର ଓଡିଶା ର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜେଲରେ ଅତି କମରେ ଦୁଇଟି ଉତ୍ପାଦନ ୟୁନିଟ୍ ଅଛି।
କାର୍ପେଣ୍ଟ୍ରି ୟୁନିଟରେ କଏଦୀମାନଙ୍କୁ ତାଲିମ ଦେବା ପାଇଁ କାର୍ପେଣ୍ଟ୍ରି ଫୋରମ୍ୟାନ୍, କାର୍ପେଣ୍ଟ୍ରି ପ୍ରଶିକ୍ଷକ ଭଳି ସ୍ଥାୟୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସେବା ଉପଲବ୍ଧ। ଏହି ୟୁନିଟରେ ତିଆରି ଫର୍ଣ୍ଣିଚରଗୁଡ଼ିକ ଉଚ୍ଚମାନର କାଠରେ ତିଆରି। ଏଠାରେ ହାରାହାରି 50 ଜଣ କଏଦୀଙ୍କୁ ତାଲିମ ଦିଆଯାଉଛି। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାର ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ଗୃହ, ତିରୁବନନ୍ତପୁରମ ଏବଂ କନ୍ନୁର ଏବଂ ଖୋଲା କାରାଗାର ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ଗୃହ, ଓଡିଶାରେ କାର୍ପେଣ୍ଟ୍ରି ୟୁନିଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି। ସରକାରୀ ବିଭାଗ ପାଇଁ କାଠ ଫର୍ଣ୍ଣିଚର ଏଥିରେ ତିଆରି କରାଯାଉଛି। ଆଧୁନିକ ଚାହିଦା ଅନୁଯାୟୀ ୟୁନିଟଗୁଡ଼ିକୁ ଉନ୍ନତ କରାଯାଇଛି। ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ ପାଇଁ ଫର୍ଣ୍ଣିଚରଗୁଡ଼ିକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅନୁସାରେ ତିଆରି ଏବଂ ଯୋଗାଣ କରାଯାଏ।
ସ୍ମିଥି ୟୁନିଟରେ ସ୍ମିଥି ପ୍ରଶିକ୍ଷକଙ୍କ ସ୍ଥାୟୀ ପଦବୀ ଉପଲବ୍ଧ। ଏଠାରେ ହାରାହାରି 20 ଜଣ କଏଦୀଙ୍କୁ ତାଲିମ ଦିଆଯାଉଛି। ଏହି ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ ଜେଲରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ କିନ୍ତୁ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସୁଲଭ ମୂଲ୍ୟରେ ଉପଲବ୍ଧ। ଏହି ୟୁନିଟ୍ଗୁଡ଼ିକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାର ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ଗୃହ, ଓଡିଶାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି। ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ କୃଷି ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକ ଚାହିଦା ଅନୁଯାୟୀ ତିଆରି ଏବଂ ଯୋଗାଣ କରାଯାଏ।
ବୟନ ୟୁନିଟରେ ସ୍ଥାୟୀ ବୟନ ପ୍ରଶିକ୍ଷକ, ବୁଣାକାର ଏବଂ ବୟନ ସହାୟକ ପଦବୀ ଉପଲବ୍ଧ। ଏଠାରେ ହାରାହାରି 50 ଜଣ କଏଦୀଙ୍କୁ ତାଲିମ ଦିଆଯାଉଛି। କଏଦୀଙ୍କ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଏଠାରେ ଟେଲରିଂ ୟୁନିଟ୍ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ସାମଗ୍ରୀ, ବିଛଣା ଚାଦର, କମ୍ବଳ ଏବଂ "ମୁଣ୍ଡୁ" ତିଆରି କରାଯାଏ। ଏହି ୟୁନିଟରେ ତିଆରି ତଉଲିଆ, ଏଚ୍.ସି. ତଉଲିଆ, ବିଛଣା ଚାଦର ଏବଂ ଗଦି ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁ ସୁଲଭ ମୂଲ୍ୟରେ ଉପଲବ୍ଧ କରାଯାଏ। ଏହି ପ୍ରକାରର ୟୁନିଟ୍ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାର ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ଗୃହ, ଓଡିଶାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି।
ଓଡିଶାରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାରରେ ପ୍ରଥମେ ଏକ ସାବୁନ ଉତ୍ପାଦନ ୟୁନିଟ୍ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା। ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ଜେଲ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ସାବୁନ ଏବଂ ଫିନାଇଲ୍ ଏଠାରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏବଂ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଏ। ହାରାହାରି 20 ଜଣ କଏଦୀ ଏଥିରେ ନିୟୋଜିତ ହୁଅନ୍ତି। ଅନ୍ୟ ଜେଲଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ଏପରି ୟୁନିଟ୍ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଏ। ପ୍ରିମିୟମ୍ ସାବୁନ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏବଂ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ବିକ୍ରି କରାଯାଏ।
ଏଠାରେ ହାରାହାରି 25 ଜଣ କଏଦୀ କାମ କରନ୍ତି। ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ/ଦୋକାନ/ସାର୍ବଜନୀନଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ଅର୍ଡର ଅନୁଯାୟୀ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ। ଓଡିଶାର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରମୁଖ ପୋଷାକ ଖୁଚୁରା ବ୍ୟବସାୟୀମାନଙ୍କୁ କାଗଜ ବ୍ୟାଗ୍ ତିଆରି ଏବଂ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ଓଡିଶାର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାର ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ଗୃହରେ କାଗଜ ବ୍ୟାଗ୍ ୟୁନିଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି।
ଟେଲରିଂ ୟୁନିଟରେ ସ୍ଥାୟୀ ଟେଲରିଂ ପ୍ରଶିକ୍ଷକ ପଦବୀ ଉପଲବ୍ଧ। ଏଥିରେ ହାରାହାରି 20 ଜଣ କଏଦୀ କାମ କରନ୍ତି। ଏହି ୟୁନିଟରେ କଏଦୀଙ୍କ ପୋଷାକ ତିଆରି କରାଯାଏ। ଏହା ସହିତ, ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପୋଷାକ ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ତିଆରି କରାଯାଏ ଏବଂ ଫ୍ରି-ଫ୍ୟାଶନିଷ୍ଟା ୟୁନିଟ୍ / ବିକ୍ରୟ କାଉଣ୍ଟର ମାଧ୍ୟମରେ ବିକ୍ରି କରାଯାଏ। ଏହି ୟୁନିଟ୍ଗୁଡ଼ିକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାର ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ଗୃହ, ଓଡିଶାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି।
ଏଥିରେ ହାରାହାରି 10 ଜଣ କଏଦୀ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଜେଲ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବାଇଣ୍ଡିଂ କାମ ଏଠାରେ କରାଯାଏ। କନ୍ନୁରର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାର ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ଗୃହରେ ପୁସ୍ତକ ବାଇଣ୍ଡିଂ ୟୁନିଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି।
ଦକ୍ଷିଣ ଜୋନର ବିଭିନ୍ନ ଜେଲର ଯାନବାହାନ ମରାମତି ପାଇଁ ଏକ ଅଟୋମୋବାଇଲ୍ ୱାର୍କସପ୍ ଏବଂ ସ୍ପ୍ରେ ପେଣ୍ଟିଂ ୟୁନିଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି। ୟୁନିଟ୍ ତଦାରଖ କରିବା ପାଇଁ ପଲିଟେକ୍ନିକ୍ / ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଡିଗ୍ରୀ ଥିବା ଜେଲ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସେବା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।
କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କାରାଗାର ତିରୁବନନ୍ତପୁରମ କାରଖାନାରେ ଏକ ଜୋତା ଉତ୍ପାଦନ ୟୁନିଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି। ଏଠାରେ "ଫ୍ରିଡମ୍ ୱାକ୍" ବ୍ରାଣ୍ଡ ନାମରେ ତିଆରି ଚପଲ ଫ୍ରି-ଫ୍ୟାଶନିଷ୍ଟା ୟୁନିଟ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ବିକ୍ରି କରାଯାଏ।
